Wstęp...
Jelonek rogacz (Lucanus cervus) przywodzi na myśl jedno skojarzenie. Bierze się ono z silnie rozwiniętych żuwaczek przypominających poroże jelenia. Jest to jednocześnie jeden z największych europejskich chrząszczy – samce mogą osiągać nawet 9 cm długości. Jelonek rogacz wymaga specyficznych siedlisk, głównie ze względu na ekologię pędraków, które odżywiają się butwiejącym drewnem poniżej poziomu gtuntu.
Ten fascynujący gatunek owada jest zagrożony wyginięciem. Z tego też względu, chcemy go chronić, ale by to zrobić musimy wiedzieć więcej o wielkości populacji, rozsiedleniu i trendach, którym ten gatunek podlega. I to jest właśnie pole, na którym realizować możecie się Wy: potrzebujemy Waszej pomocy! Tylko dzięki pomocy wolontariuszy możemy śledzić lokalne populacje i monitorować ich siedliska. By uzyskac więcej informacji zapraszamy do lektury treści podanych w zakładce dla wolontariuszy.
NASZA MISJA
- Stworzyć międzynarodową sieć transektów służących do monitoringu populacji jelonak rogacza w Europie.
- Powiększyć i utrzymać sieć monitoringową tak by pokryć nią cały zasięg gatunku.
- Ocenić status zagrożenia w oparciu o dane z monitoringu.
- Komunikować o naszych obserwacjach i podnosić świadomość o zagrożeniach tego osłonowego gatunku.
- Wspomagać badania nad ekologią gatunku i mozliwymi sposobami ochrony.
KTO MOŻE DO NAS DOŁĄCZYĆ?
- Miejsce: kazdy, kto mieszka w obrębie zasięgu gatunku.
- Rodzaj projektu: praca terenowa.
- Koszt: wolontariat.
- Wiek: każdy, nie jest wymagana wiedza specjalistyczna.
- Czas: mniej niz 1 godzina w terenie na tydzień w miesiąch czerwiec i lipiec.
- Jak dołączyć: zarejstrować się na stronie jako wolontariusz.
Nie możesz się dobrowolnie zgłosić jako wolontariusz, ale chcesz być na bieżąco?
Możesz zapisać się do naszego newslettera tutaj i mieć dostęp do wszystkich najnowszych informacji.
OBECNA SIEĆ
Sieć została zainicjowana w 2008 roku przez naukowców z 8 krajów, którzy chcieli przetestować standardowy protokół monitorowania. W 2016 roku sieć stała się bardziej aktywna i powstała ta strona internetowa.
Obecnie istnieją transekty w 7 krajach i partnerzy w 14 krajach na całym obszarze występowania jelonka rogacza. Poniższa mapa pokazuje istniejące europejskie miejsca monitorowania jelonków rogaczy. Każdy znacznik reprezentuje transekt, który został zbadany przez wolontariusza.
CZY WIDZIAŁEŚ JELONKA ROGACZA?
Zapraszamy do zgłaszania tej obserwacji. Ponieważ każdy kraj ma własny system, wymieniliśmy wszystkie odpowiednie strony internetowe i adresy e-mail. Jeśli to możliwe, zrób wyraźne zdjęcie chrząszcza i dołącz je do swojej obserwacji.
BĄDŹ CZĘŚCIĄ NASZEJ WSPÓLNOTY
Entuzjaści jelonka rogacza mogą pomóc w gromadzeniu danych obserwacyjnych i wprowadzaniu ich na tej stronie. Istnieje już społeczność wolontariuszy w całej Europie.
Jeśli jesteś zmotywowany, aby stać się częścią naszej społeczności i opiekować się transektem w twoim regionie, nie wahaj się zarejestrować.
Znajdziesz wszystkie informacje, których potrzebujesz na temat terenowego protokołu badań na tej stronie.
Przegląd protokołu
Podsumowując, wolontariusze wybierają transekt o długości 500 m, w miejscu występowania jelonków rogaczy. Wolontariusze pokonują trasę co najmniej sześć razy w roku w czerwcu i lipcu. Wolontariusze mogą oczywiście częściej decydować się na przejście transektu, co da znacznie bardziej szczegółowe informacje. Wolontariusze proszeni są o zaangażowanie się na co najmniej jeden sezon, ale aby wykryć tendencje długoterminowe, obserwacje powinny zająć kilka lat. Jeśli jesteś zainteresowany wolontariatem, przeczytaj dokładnie nasz protokół, jak podano poniżej:
GDZIE?
Definiowanie lokalizacji transektów: transekt zakładamy w obszarze występowania gatunku. Dodatkowo transekt poprowadź ścieżką lub trasą, którą można łatwo śledzić w celu wykonania obserwacji do gromadzenia danych. Kilka zasad:
- Transekty powinny mieć 500 m długości.
- Wybierz punkt początkowy, który możesz łatwo odszukać potem w każdym kolejnym roku.
- Kierunek przejścia wzdłuż transektu powinien być stały przy każdym badaniu. Najlepiej chodzić w kierunku wschodnim, tak aby słońce było za tobą.
- Zapisz szerokość i długość geograficzną środkowego punktu transektu.
KIEDY?
Dorosłe jelonki rogacze są najbardziej aktywne w miesiącach czerwcu i lipcu, kiedy pogoda jest wyższa niż 12°C.
- Wychodź na cotygodniowe transekty, gdy warunki pogodowe są odpowiednie: ciepłe (>12°C) wieczory przy niewielkim deszczu, a najlepiej w wieczory bez deszczu i bez silnego wiatru.
- Transekt należy wykonywać co najmniej sześć razy w roku. Można przeprowadzić dodatkowe przejścia transektowe, szczególnie w krótkim okresie szczytowej aktywności.
- Jeśli jesteś na wakacjach lub istnieją inne powody, dla których nie możesz przejść przez transekt, wskazane jest znalezienie kogoś, kto by Cię zastąpił.
W JAKI SPOSÓB?
Transekt ma długość 500 m i powinien być chodzony od początku do końca w wolnym tempie, trwającym 30 minut.
- Badanie powinno się rozpocząć 15 minut przed zachodem słońca (można tutaj obliczyć czas zachodu słońca dla najbliższego miasta).
- Transekt przechodzi tylko jeden wolontariusz, który wykonuje obserwacje i zapisuje je.
- Obserwuj wszystkie jelonki rogacze (Lucanus cervus) na obszarze około 10 m przed wolontariuszem i 5 m po obydwu stronach (lewej i prawej).
ROCZNE OCENY
Aby wytłumaczyć trendy różnych transektów, prosimy o coroczne ocenianie siedliska na obszarze około 200 m otaczającym twój transekt. Ocena siedlisk oznacza odpowiedź na tylko cztery pytania.
Pobierz pełny protokół tutaj
Arkusz terenowy
Zaprojektowaliśmy arkusz terenowy do wypełnienia twoich obserwacji. Plik PDF można pobrać w różnych językach, a tutaj masz przykład, jak go wypełnić.
Następnie twoje obserwacje należy zgłaszać za pośrednictwem naszej strony internetowej. Aby to zrobić, musisz się najpierw zarejestrować.
WEBSITE DEVELOPED BY
Natalia Fanega-Sleziak, Sanne Govaert, Damian Robinson and Arno Thomaes
WITH FINANCIAL SUPPORT FROM
